Περί θρησκευτικής ελευθερίας και άσκησης του δικαιώματος, της ελεύθερης επιλογής και συμμετοχής των πολιτών σε θρησκευτικές ομάδες.
Ας αναπτύξουμε το άρθρο 10 Χάρτας των Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης το οποίο μας καλεί να σεβαστούμε τα δικαιώματα των ατόμων για ελεύθερη σκέψη συνείδηση και θρησκεία.
Ιστορική προσέγγιση
Το δικαίωμα του θρησκεύεσθαι είναι πανανθρώπινο και έχει ήδη από τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες (313 μ.Χ.) που εκδόθηκε το Διάταγμα των Μεδιολάνων (Edictum Mediolani -λατινικά) από τον αυτοκράτορα Κωνσταντίνο τον Μέγα.
Το Διάταγμα της ανεξιθρησκίας αποτέλεσε αποτελεί την πρώτη στην παγκόσμια ιστορία οικουμενική διακήρυξη και κατοχύρωση της ανεξιθρησκείας και ακολούθως της αρχής της θρησκευτικής ελευθερίας. Το αποτέλεσμα της ήταν η κατοχύρωση του Χριστιανισμού τότε, η προστασία των χιλιάδων ευάλωτων ομάδων πληθυσμού που διώκονταν για το θρήσκευμά τους, . Οδήγησε μάλιστα στην γέννηση και άλλων θρησκειών με τον Προφήτης Μωάμεθ και τη συγγραφή του Κορανίου τον 7ο μ.Χ αιώνα, αλλά και την εξάπλωση του χριστιανισμού σε άλλους λαούς τους επόμενους αιώνες και στο εκχριστιανισμό των Σλάβων (9ος και 10ος αιώνας μ.Χ.)
Η επικράτηση των μονοθειστικών θρησκειών στον κόσμο της αχανούς Βυζαντινής αυτοκρατορίας αποτέλεσε μια νέα αρχή για την αύξηση των θρησκευτικών ελευθεριών. Επίσης πρόσφερε το έναυσμα για την δημιουργία νέων λογοτεχνικών ειδών όπως εκκλησιαστική ποίηση και μουσική, θεολογικά κείμενα και εκδόσεις.
Διεθνής Νομοθεσία
Στις μέρες μας όλες αυτές οι ουσιαστικές αλλαγές μετουσιώθηκαν μέσα από ψηφισμένους θεσμούς, από άρθρα και κανόνες που διέπουν την ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ 10 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1948, την ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΏΠΟΥ (άρθρο 9) , το ΧΑΡΤΗ ΘΕΜΕΛΙΩΔΏΝ ΔΙΚΑΙΩΜΆΤΩΝ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΉΣ ΈΝΩΣΗΣ (άρθρο 10). Η ελληνική νομοθεσία επίσης συντάσσεται πλήρως με τα παραπάνω με το Άρθρο 13 Περί θρησκευτικής ελευθερίας τη Βουλής των Ελλήνων.
https://www.europarl.europa.eu/charter/pdf/text_el.pdf
Όλα συνηγορούν στο ότι κάθε πρόσωπο έχει δικαίωμα στην ελευθερία σκέψης, συνείδησης και θρησκείας. Εχει το δικαίωμα στην ελευθερία άσκησης θρησκευτικών καθηκόντων, συμμετοχή σε τελετές, ατομικά ή συλλογικά, δημοσία ή κατ’ ιδίαν, με τη λατρεία, την εκπαίδευση, την άσκηση των θρησκευτικών καθηκόντων και τις τελετές. Επίσης έχει το δικαίωμα της ελεύθερης μεταβολής θρησκεύματος ή πεποιθήσεων, με αντίστοιχες απαγορεύσεις στην επιβολή άλλου θρησκεύματος και εξαναγκαστικό προσηλυτισμό σε άλλο θρήσκευμα από αυτό που πρεσβεύει ο κάθε πολίτης με ελεύθερη βούληση. Υπάρχει επίσης θεσμοθετημένα η ελευθερία στην θρησκευτική εκπαίδευση.
Στην Ελλάδα μάλιστα ως χώρα έχουμε τηρήσει τη στάση των κανόνων που έχουν θεσπιστεί επιτρέποντας την απαλλαγή από το μάθημα των Θρησκευτικών, χωρίς περαιτέρω διευκρινίσεις με την σύννομη γνώμη του κηδεμόνων των ανήλικων μαθητών. Οι θρησκευτικές ελευθερίες τηρούνται με σεβασμό, ενώ επιτρέπεται κατόπιν άδειας και νομίμων διαδικασιών η ανέγερση θρησκευτικών χώρων και εντευκτηρίων όλων των θρησκειών.
Αναγνωρίζεται και προστατεύεται επίσης και το δικαίωμα αντίρρησης συνειδήσεως σύμφωνα με τη διεθνή νομοθεσία που διέπουν την άσκησή του σε ότι έχει σχέση με νόμιμους κανόνες που αφορούν κάθε θρησκεία.
H άσκηση της λατρείας τονίζεται ότι δεν επιτρέπεται να προσβάλλει τη δημόσια τάξη ή ή τη δημόσια αιδώ. Οι λειτουργοί όλων των θρησκειών υπόκεινται στην ίδια εποπτεία της Πολιτείας και στις ίδιες υποχρεώσεις απέναντί της, θεσμικά και κοινωνικά.
ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ
Σχετικά με τις ευάλωτες κοινωνικά ομάδες, όπου μέσα σε αυτές λογίζονται τα άτομα με νοητική αναπηρία ή κινητική αναπηρία, με αυτισμό, σύνδρομα και ανίατες ασθένειες καθώς και οι πάσχοντες παθολογικά προβλήματα, ψυχικές ασθένειες (ΑμεΑ), καθώς και άτομα από θρησκευτικές ή πολιτισμικές μειονότητες, σεξουαλικό προσανατολισμό κλπ τα δεδομένα είναι ακόμα πιο δύσκολα. Ο ρατσισμός ξεκινάει με τη διαφορετικότητα και συχνά οι ανήκοντες σε μια ευάλωτη ομάδα γίνονται θύματα εκβιασμού, καταπίεσης και εκδιώκονται λόγω και της Θρησκείας τους, ειδικά σε θεοκρατικά, αυστηρά και απολυταρχικά καθεστώτα. Σε ότι αφορά τις ευάλωτες κοινωνικά ομάδες που βάλλονται σημαντικά και εξαιτίας του θρησκευτικού προσανατολισμού.
Σύλλογος γονέων και φίλων ατόμων με αυτισμό Ρεθύμνου και ελευθερία έκφρασης και θρησκευτικού προσανατολισμού.
Στο φορέα μας ουδέποτε απορρίφθηκε ή παραγκωνίστηκε άτομο βάση φυλής ή θρησκεύματος του δικαιώματος να είναι ωφελούμενο στη δομή μας (ΚΔΑΠ ΑμεΑ) ή στις δράσεις μας και ομάδες εφήβων και ενηλίκων στο Κοινωνικό Στέκι ΑμεΑ, στις εικαστικές ή θεατρικές μας ομάδες, καθώς και στα προγράμματα προεπαγγελματικής κατάρτισης και εργασιακής ένταξης ΑμεΑ . Αγωνιζόμαστε σθεναρά για την εκπαιδευτική και κοινωνική ένταξη πάνω από 60 ατόμων ενηλίκων και ανηλίκων με αναπηρία΄, όπου τουλάχιστον το 1/3 είναι μετανάστες ή έχουν άλλο θρήσκευμα από το πλειοψηφούν στον ελληνικό πληθυσμό.
Συντασσόμαστε πλήρως προς τη σύμβαση για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες κυρώθηκε με το Ελληνικό Κοινοβούλιο το 4074/2012 και νόμο 4115/2013 και όλους τους θεσμοθετημένους νόμους για την εκπαίδευση και παροχή κοινωνικής πρόνοιας σε άτομα με αναπηρία. Ξεκινώντας με το άρθρο 4, με το οποίο καθιερώνεται η αρχή της ισότητας των ΑμεΑ έναντι του νόμου, όπως και η αρχή της ισότητας των δύο φύλων. Η συνταγματική αυτή κατοχύρωση της αρχής της ισότητας έναντι του νόμου αποτελεί το θεμέλιο λίθο του ρυθμιστικού πλαισίου για τα ΑμεΑ και την αντιμετώπισή τους από το κράτος, ενώ η αρχή της ισότητας των δύο φύλων εξασφαλίζει ότι οι γυναίκες με αναπηρία αποτελούν ισότιμα μέλη της κοινωνίας και προστατεύονται από το κράτος όπως και οι άνδρες με αναπηρία. Επίσης ακολουθούμε τους κανόνες των διεθνών και ελληνικών συμβάσεων για τη συμπερίληψη αποκλείοντας από το φορέα μας και καταστατικά ακόμα, οποιαδήποτε ενέργεια περιθωριοποίησης, αποκλεισμού λόγω φυλετικής ή θρησκευτικής επιλογής.
Ακολουθούμε επίσης και τους νόμους περί θρησκείας και θρησκευτικής εκπαίδευσης του Ελληνικού Κράτους όπου σύμφωνα με το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο αναγνωρίζουμε την μεταβαλλόμενη φύση της κοινωνίας, συμπεριλαμβανομένων των αλλαγών στη θρησκευτική πρακτική και έκφραση και την επιρροή της θρησκείας στην τοπική, εθνική και παγκόσμια κοινότητα.
Εστιάζουμε στο να εκτιμήσουν οι μαθητές τις δικές τους πεποιθήσεις και τους πολιτισμούς τους και τον τρόπο που αυτές επηρεάζουν τα άτομα, τις κοινότητες, τις κοινωνίες και τους πολιτισμούς. Η θρησκευτική αγωγή άλλωστε βοηθά στην προώθηση της θρησκευτικής κατανόησης, της διάκρισης και του σεβασμού και στην αποφυγή σχηματισμού από τους μαθητές προκαταλήψεων και στερεοτύπων.
Βιβλιογραφία
Κουκουνάρας-Λιάγκης, Μ. (2013). “Η Θρησκευτική Εκπαίδευση στο Λύκειο στην Τομή της Νεωτερικής και Μετανεωτερικής Σκέψης. Η λύση είναι η Κονστρουκτιβιστική Προσέγγιση;”
Γρηγόριος Ζάκας (1991) “Ιστορία θρησκευμάτων”
Αναστάσιος Γιαννουλάτος (1985), “Ισλάμ, Θρησκειολογική επισκόπηση”
Νικολακάκης Ηλίας, (1994) “Τζιχάντ – Ο ιερός πόλεμος του Ισλάμ”, Καριώτογλου Αλέξανδρος, (1995) “Ορθοδοξία και Ισλάμ”
Ελεονώρα Ναξίδου, Δρ.(2012) Συλλογικός τόμος: Κύριλλος και Μεθόδιος Παρακαταθήκες Πολιτισμού – Πρακτικά Διεθνούς Συνεδρίου. Άρθρο: Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΩΝ ΑΓΙΟΥ ΚΥΡΙΛΛΟΥ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΙΟΥ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ. ΕΝΑ ΦΙΛΟΔΟΞΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Γεώργιος Νεκτάριος Λόης, Δρ.(2004), “Βυζάντιο και Σλάβοι. Το κράτος των Ρώς (Ρώσων) και ο εκχριστιανισμός των Ανατολικών Σλάβων (9ος – 10ος αιώνας) ” Πρώτη δημοσίευση στο περιοδικό «ΘΕΟΛΟΓΙΑ»
Δανάη Γκούμα , (2007) “Η προστασία της θρησκευτικής ελευθερίας . Εξελίξεις και οσμώσεις”
Davies, Α. (2010) . “Defending religious pluralism for religious education”, University of Wales
Παιδαγωγικό Ινστιτούτο : “Μάθημα Θρησκευτικά” , http://www.pi-schools.gr/content/index.php?lesson_id=2&ep=43
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΏΠΟΥ , άρθρο 9ο, Ελευθερία σκέψης , συνείδησης και θρησκείας .
//efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.asylumlawdatabase.eu/sites/default/files/aldfiles/%CE%95%CE%A3%CE%94%CE%91.pdf
ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ 10 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ1948 ://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.ohchr.org/sites/default/files/UDHR/Documents/UDHR_Translations/grk.pdf
ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ. ΆΡΘΡΟ 13, Περί θρησκευτικής ελευθερίας. https://www.hellenicparliament.gr/Vouli-ton-Ellinon/To-Politevma/Syntagma/article-13/