Κινηματογραφικό ταξίδι για τους Αντιήρωες με αναπηρία!

10 Σεπτεμβρίου, 2021

Η Ταινία Μικρού μήκους «Πώς να εκπαιδεύσεις ένα αντιήρωα – How to train an antihero» για την Θεατρική ομάδα ατόμων με αυτισμό, νοητικές και κινητικές αναπηρίες «Αντιήρωες του Νότου» κάνει Πρεμιέρα στο Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους της Δράμας τη Τετάρτη 15/9/21.

Η αλήθεια είναι ότι πάντα στην ζωή και στον κινηματογράφο οι αντιήρωες είναι πολύ πιο αυθεντικοί από τους «ήρωες» που είναι συνήθως μονοδιάστατοι και καλογυαλισμένοι.

Οπότε ήταν μεγάλη χαρά για μένα λίγο πριν την πρεμιέρα να μιλήσω με τον δημιουργό, με τους εθελοντές πίσω από όλη αυτή την προσπάθεια και βέβαια με τους ίδιους τους αντιήρωες. Που είναι οι δικοί μας άνθρωποι, τα δικά μας παιδιά.

Ο Σύλλογος Γονέων και Φίλων Ατόμων με Αυτισμό Ρεθύμνου έχοντας δώσει μια υπόσχεση εξωστρέφειας και αυτό-έκφρασης εδώ και χρόνια με τα άτομα με αναπηρία δεν δυσκολεύτηκε πολύ να κάνει το επόμενο βήμα. Βρήκε τον τρόπο να κάνει την έκφραση Θέατρο, να αποτυπώσει τις στιγμές καρέ – καρέ σε εικόνες, να κάνει κινηματογράφο και να εμφυτεύσει σε άτομα με αναπηρία την αγάπη για την τέχνη του θεάτρου και της μεγάλης οθόνης.

Η σημαντική συνάντηση με τον νέο και βραβευμένο Σκηνοθέτη Γιάννη Μπλέτα άνοιξε τις πόρτες μιας εμπειρίας στην τέχνη για όλους τους εμπλεκόμενους, μιας παραγωγικής συνεργασίας, μιας γέφυρας που ένωσε ήρωες και αντιήρωες!

Ο Δημιουργός Γιάννης Μπλέτας…

Κύριε Μπλέτα ως σκηνοθέτης έχετε ασχοληθεί με τα αδέσποτα, τη μάστιγα των τροχαίων στην Κρήτη την έμφυλη βία, με την απώλεια ακόμα και με την σκοτεινή ιστορία του Ρεθύμνου.
Τι σας ώθησε να ασχοληθείτε με την ανάπηρια και μάλιστα μία αναπηρία που για ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας παραμένει αόρατη, τον αυτισμό;

Πάντα, κοινωνικά είναι τα θέματα, που θίγονται ή υπογραμμίζονται, με ίσως πιο έμμεσο τρόπο, στις ταινίες μου. Αυτά που συμβαίνουν τριγύρω μας είναι η τροφή, η οποία μπορεί και αποτελεί το “ερέθισμα”. Η επαφή με την αναπηρία, ήρθε μέσω της τυχαίας συναναστροφής μου, με ένα “διαφορετικό” άτομο. Όσο λοιπόν τον γνώριζα περισσότερο, ήρθε η πρόταση από τον Σύλλογο Γονέων Ατόμων με Αυτισμό για την δημιουργία του ντοκιμαντέρ.

Είναι μεγάλη τιμή για εμένα και θέλω να τους ευχαριστήσω, για ακόμη μία φορά για την ευκαιρία. Ήταν πολύ σημαντική αυτή η πρόσβαση, στην ομάδα που δημιούργησαν και η ελευθερία για δημιουργία που μου έδωσαν. Στην συγκεκριμένη ωστόσο ομάδα και κατά επέκταση στην ομάδα του ντοκιμαντέρ, υπάρχουν άτομα και με αυτισμό, αλλά και με άλλες αναπηρίες. To σημαντικό είναι να προσπαθήσουμε όλοι μας ώστε, ακόμη και αν ο αυτισμός είναι μια αόρατη αναπηρία, να μην είναι αόρατη από εμάς, στο πλαίσιο της κοινωνικής ένταξης.

Να σας ρωτήσω για τις ημέρες και τις ώρες που ζήσατε μαζί με τα μέλη της θεατρικής ομάδας.
Πρώτον αν άλλαξε  το πλάνο που είχατε για την ταινία; Δηλαδή αν αυτά που βιώσατε σας έκαναν να θέλετε να αναδείξετε κάτι διαφορετικό από αυτά που είχατε σχεδιάσει. Και δεύτερον τι μάθατε για τον αυτισμό και αν υπήρξε κάποιο στερεότυπο που διαψεύστηκε μέσα από τη εμπειρία σας με τα μέλη της ομάδας.

Ξέραμε από την αρχή ότι θέλουμε να αναδείξουμε, το πόσο θεραπευτικά λειτουργούν οι τέχνες, στα άτομα με αναπηρία, όπως και σε όλους τους ανθρώπους. Ακόμη και το ότι η επαφή με τις τέχνες είναι ένα καθολικό δικαίωμα. Αυτό όμως που ανατράπηκε – και ανατράπηκε ευχάριστα – μετά την πρώτη συνάντηση, ήταν το σχεδιάγραμμα του σεναρίου του ντοκιμαντέρ. Αυτό έγινε γιατί τα παιδιά μας έδειξαν το δρόμο: ό,τι κι αν προγραμματίζαμε εμείς, μοιράστηκαν μαζί μας τις καλλιτεχνικές τους ανησυχίες. Θυμάμαι χαρακτηριστικά, μετά το πρώτο γύρισμα του ντοκιμαντέρ, να συζητάμε ότι εφόσον θέλουν τα παιδιά, να ασχοληθούν πιο ενεργά με το θέατρο και να γίνουν ηθοποιοί, πρέπει να τους ακούσουμε. Και έτσι διαμορφώθηκε το σενάριο, από την αρχή.

Φυσικά σε αυτό βοήθησε πολύ στο ότι η ομάδα, είχε και έχει μια δυναμική. Τα πιο πολλά μέλη της ομάδας γνωρίζονται μεταξύ τους και αυτό οφείλεται στο ότι ο Σύλλογος Γονέων Ατόμων με Αυτισμό Ρεθύμνου, είναι πραγματικά δίπλα στα παιδιά και ασχολείται μαζί τους, εντάσσοντάς τα, σε πολλές δραστηριότητες. Επίσης, τα παιδιά είχαν μια απίστευτη εξοικείωση με την κάμερα, ήταν πραγματικά σα να μην υπήρχα. Όλες οι σκηνές της καθημερινής ζωής των ηρώων του ντοκιμαντέρ, πέρα από τις πρόβες, βγήκαν αυθόρμητα.

Προσωπικά νιώθω πολύ τυχερός, αφενός που κατάφερα να τις αποτυπώσω κινηματογραφικά, αφετέρου να τις αποτυπώσω στη μνήμη μου. Σίγουρα έμαθα πολλά πράγματα για τον αυτισμό, όπως και για όλες τις μορφές της αναπηρίας. Το στερεότυπο όμως που γκρεμίστηκε ευχάριστα, είναι ότι η δύναμη της θέλησης είναι τεράστια. Οι άνθρωποι με δυσκολίες μπορούν να κάνουν τα πάντα και να ξεπεράσουν τους εαυτούς τους. Με σωστή καθοδήγηση και την βοήθεια των εθελοντών του Συλλόγου, (Ειρήνη, Ελένη, Παύλο), αλλά και της θεατροπαιδαγωγού (Φλώρα), τα παιδιά ήρθαν σε επαφή με βασικούς κανόνες του θεάτρου και του κινηματογράφου. Και παρά τις δυσκολίες, που μπορεί να αντιμετώπισαν δεν είπαν ποτέ δε μπορώ: σα να μην υπήρχε αυτή η λέξη στο λεξιλόγιό τους.

Οι αντιήρωες σας θα ταξιδέψουν και σε άλλα φεστιβάλ εκτός της Δράμας; Θα υπάρχει και δυνατότητα να προβληθεί η ταινία και στο εξωτερικό;

Ευχόμαστε να ταξιδέψουν και σε άλλα φεστιβάλ ταινιών και στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, με σκοπό να καταφέρουμε, να μεταφέρουμε το μήνυμα της ταινίας μας, όσο το δυνατόν πιο μακριά. Είναι μια διαδικασία όμως, που λιγάκι καθυστερεί. Το μόνο σίγουρο μέχρι στιγμής είναι η προβολή της ταινίας στις 15/09, στα πλαίσια του Φεστιβάλ ταινιών μικρού μήκους Δράμας.

Θα θελα να κλείσουμε με  δύο προσωπικές ερωτήσεις. Ειναι ολοφάνερη  μέσα από το έργο η αγάπη σας για την Κρήτη και το Ρέθυμνο (αν και γεννηθήκατε και μεγαλώσατε στη Κοζάνη). Τι είναι αυτό που σας δένει με τον τόπο;
Θα σκεφτόσασταν  να γυρίσετε μία ταινία μυθοπλασίας μεγάλου μήκους ακόμα και εκτός Ρεθύμνου αν σας δινόταν η ευκαιρία;

Με το Ρέθυμνο με ενώνουν πολλά: ήρθα πρώτη φορά ως φοιτητής Φιλολογίας πριν από περίπου 10 χρόνια, μετά έφυγα και επέστρεψα, πριν από περίπου 3 χρόνια, όπου έκανα την αρχή μου πια, ως επαγγελματίας. Είναι ένας τόπος τόσο οικείος, που έχει να σου προσφέρει πολλά και ποιοτικά πράγματα. Έχει επίσης, πολλά κινηματογραφικά τοπία, που θα τα ζήλευαν ακόμη και οι ξένοι σκηνοθέτες. Είναι ένα μεγάλο νησί με ένα σωρό μέρη να ανακαλύψεις. Μου αρέσει ακόμη η παράδοση του τόπου, η μουσική και το φαγητό.

Φυσικά. Θα ήθελα να γνωρίσω και άλλους τόπους, ακόμη και κινηματογραφικά. Η Πελοπόννησος για παράδειγμα, η Θεσσαλία επίσης. Έχουμε πανέμορφα μέρη στην Ελλάδα, με μεγάλο κινηματογραφικό ενδιαφέρον. Από την άλλη μεριά, δυστυχώς, τα πράγματα στον κινηματογράφο στη χώρα μας είναι λίγο δύσκολα και καθυστερούν αρκετά. Η πανδημία επίσης, το έκανε ακόμη πιο δύσκολο και αργό. Εμείς όμως, συνεχίζουμε να δημιουργούμε ακόμη και με δυσκολίες και ας μη μαθαίνουμε, τόσο γρήγορα, από τα λάθη μας.

Τα μέλη της ομάδας. Οι Αντιήρωες… Τι λένε οι πρωταγωνιστές; 

Τι είναι για σένα το θέατρο;

Παναγιώτης: Είναι ωραία εμπειρία. Είναι η καλύτερη ώρα μια και βλέπω τους φίλους μου και περνάμε υπέροχα.
Κώστας: Θέλω να γίνω πρωταγωνιστής!
Ραφαέλα: Μου αρέσει που έγινα στη ζωή μου σουπερ ηρωίδα!
Ανδρέας: Μου αρέσει να ασχολούμαι με το θέατρο και να με βλέπει το κοινό.
Δέσποινα: Για μένα το θέατρο και το παίζω είναι χαρά! Νοιώθω πάντα τόσο χαρούμενη που είμαι εδώ! Είμαι ευγνώμων στους δασκάλους μου και τους ευχαριστώ!
Στέλλα: Θέλω να γνωρίζω πολλούς νέους ανθρώπους! Θέλω να με κοιτάζουν όλοι στη σκηνή. Μου αρέσει να φοράω ωραία ρούχα και να παίζω.
Στελιάννα: (μη λεκτική οπότε η ομάδα έδωσε τη δική της απάντηση). Περνάει πολύ όμορφα κα αυτό φαίνεται γιατί γελάει και συμμετέχει σε όλα. Είναι σκανδαλιάρα. Η Δέσποινα τόνισε ότι την αγαπάει και λατρεύει ότι κάνουν όμορφα πράγματα μαζί.

Πως σου φαίνεται ότι θα σε δουν πολλοί θεατές μέσα από την ταινία στην Ελλάδα και σε άλλα κράτη πιθανά;

Μανώλης: Μου αρέσει η ιδέα ότι θα γίνω γνωστός και θα με αναγνωρίζει ο κόσμος.
Ανδρέας: Μπορώ να κάνω σπουδαία πράγματα!
Παναγιώτης: Θα χαρώ πάρα πολύ να έχω μεγάλο κοινό.

Οι Εθελοντές μας είπαν…

Στην όλη αυτή παρέα βοήθησαν οι ακούραστοι εθελοντές μέλη του Συλλόγου Γονέων και Φίλων Ατόμων με Αυτισμό Ρεθύμνου. Τους δόθηκε η ονομασία ηθοποιοί τυπικής, γιατί η λέξη συνοδός προϋποθέτει μια ηγεμονία που δεν άρεσε στην ομάδα και στο πως ήθελε να λειτουργεί.

Η Ελένη Στάμαργα, ο Παύλος Μελισσινός, η Ειρήνη Κλάδου, η Ζαχαρούλα Γιαννιού, η Διαμαντούλα Τσίχλη ήταν και είναι παρόντες. Λένε για την εμπειρία τους:

Ελένη: Εξαιρετική όλη η εμπειρία που ζούμε. Έμαθα μέσα από την ομάδα για το θέατρο αλλά και εγώ άρχισα να απελευθερώνομαι ως άνθρωπος. Το θέατρο είναι βοηθητικό, είναι ένας νέος κόσμος που τα παιδιά μας εξελίσσονται μέσα απ΄ αυτή τη διαδικασία.

Παύλος: Για μένα ήταν σημαντική η ευκαιρία που δόθηκε να μπορέσουν τα παιδιά να βγάλουν τον άλλο εαυτό τους, να απελευθερωθούν από την ντροπή και τις δυσκολίες τους. Το ότι θα γίνει γνωστό το έργο μέσω των Φεστιβάλ είναι μια επιβράβευση για τα ίδια, ώστε να πιστεύουν στις δυνατότητες τους και να νοιώσουν ότι η επιτυχία τους ανήκει.

Για το σύλλογο είναι επίσης ιδιαίτερη η χαρά γιατί η επιβράβευση έρχεται με κόπο, με αγώνες και αγωνίες. Το εγχείρημα αυτό ήθελε πολύ όρεξη και πάθος αλλά και πείσμα ώστε να γίνει πράξη!

Διαμαντούλα: Η εμπειρία που απέκτησα από την ομάδα ήταν από τις ωραιότερες της ζωής μου. Η Προσπάθεια κι η δύναμη των παιδιών ήταν καθηλωτική. Χαρά, συγκίνηση , κι υπερηφάνεια είναι ότι βίωσα μέσα από την παρέα!

Ζαχαρούλα: Οι Αντιήρωες… οι δικοί μου ήρωες! Δοτικοί και τρυφεροί απλώνουν την αλήθεια τους χωρίς να ζητούν αντάλλαγμα. Μέσα στην ομάδα ένοιωσα την ενέργεια τους και την ορμή να δημιουργήσουν κάτι δικό τους. Σου μαθαίνουν να Ζεις και να Δρας με αγάπη! Το Φως τους σε παρασύρει σε νέα μονοπάτια.. τόσο καλλιτεχνικά όσο και μονοπάτια ζωής.

Στους συντελεστές έχει πρωταγωνιστικό ρόλο και η Φλώρα Ασσουμανάκη η εμψυχώτριά της ομάδας. .

Φλώρα: Το θέατρο με τους Αντιήρωες μου έδωσε φίλους, μια καινούργια παρέα, νέες εμπειρίες και προκλήσεις. Από την αρχή ήταν μια έκπληξη. Δεν φανταζόμουν ότι τα παιδιά θα ήταν τόσο διαθέσιμα τόσο έτοιμα να συμμετέχουν, να ακλουθούν εντολές και να γίνουν ηθοποιοί! Είμαστε εδώ για να ξεπερνάμε το αυτονόητο και να ζούμε τη μαγεία.

Το μήνυμα…

Σημαντικό είναι το μήνυμα της προέδρου του Συλλόγου Γονέων και Φίλων Ατόμων με Αυτισμό Ρεθύμνου, Ειρήνης Κλάδου

“Η ταινία Μικρού μήκους μας έδωσε το ωραίο παρθενικό ταξίδι. Μας άπλωσε το πέλαγος να αρμενίσουμε. Μας ανεμίζει με τα πανιά της χαράς και της νέας ζωής. Μας έκανε οικογένεια. Μας έδωσε στόχους και προοπτικές. Μας έδωσε κι άλλα δώρα φυσικά. Κάποια από αυτά είναι: γνώση και αγάπη για το θέατρο, θάρρος να τολμούμε, ενίσχυση της αυτοεικόνας, ελευθερία κινήσεων και δράσης, νέες εμπειρίες και προοπτικές.

Τίποτα δεν κερδίζεται χωρίς κόπους. Μάσκες και αποστάσεις, δρομολόγια γονέων, κούραση, δύσκολοι καιροί, λοιμοί και καταποντισμοί.

Οι Αντί – Ήρωες άντεξαν και αντέχουν τα πάντα αποδεδειγμένα πλέον. Όχι γιατί είναι άτρωτοι και αθάνατοι αλλά γιατί στα ευάλωτα βήματά τους, στα απρόσμενα χαμογελαστά τους πρόσωπα κρύβουν το μεγαλείο της ΑΛΗΘΕΙΑΣ. Της αλήθειας αυτής που δεν κοιτά ηλικίες, νοητικές λειτουργίες, ξύλινους όρους και διαγνώσεις. Της αλήθειας εκείνης που κάνει τα αδύνατα δυνατά, που αναδεικνύει πόσο η απλότητα είναι η πιο μεγάλη αρετή, ο μόνος δρόμος που οδηγεί στην ευτυχία και την ΑΛΗΘΕΙΑ.”

Δείτε το trailer και λεπτομέρειες εδώ…

Βρείτε τις προτεινόμενες ταινίες του nevronas.gr εδώ…

Συνέντευξη: με τους συντελεστές της ταινίας μικρού μήκους «Πώς αν εκπαιδεύσεις ένα αντιήρωα – How to train an antihero», από τον Βαγγέλη Καρατζά για το nevronas.gr

Επιμέλεια: Νίκος Παγίδας – Εργοθεραπευτής

Ευχαριστούμε πολύ τον Σύλλογο Γονέων και Φίλων Ατόμων με Αυτισμό Ρεθύμνου και τον Σκηνοθέτη Γιάννη Μπλέτα

Πηγή : nevronas.gr